قيلَ : فَمَا الدَّنِيَّةُ؟ قالَ : النَّظَرُ فِي اليَسيرِ ومَنعُ الحَقيرِ؛
پرسيدند : فرومايگى چيست؟ فرمود : «خُردهبينى و دريغ كردن اندك».
------------------------------------------------------
قيلَ : فَمَا الشُّحُّ؟ قالَ : أن تَرى ما في يَدَيكَ شَرَفاً وما أنفَقتَهُ تَلَفاً؛
پرسيدند : بخل چيست؟ فرمود : «آنچه را در دست خود ببينى [و نگهدارى] ، مايه شرف پندارى و آنچه را انفاق كنى ، از دست رفته بدانى.
------------------------------------------------------
قيلَ فَمَا الفَقرُ؟ قالَ : شَرَهُ النَّفسِ إلى كُلِّ شَيءِ؛
پرسيدند : نيازمندى چيست؟ فرمود : «آزمندى نفس به هر چيز».
------------------------------------------------------
ما تَشَاوَرَ قَومٌ إلاّ هُدُوا إلى رُشدِهِم؛
هيچ مردمى با هم مشورت نمىكنند ، مگر آن كه به راه پيشرفتِ خويشرهنمون خواهند شد.
------------------------------------------------------
اَللَّومُ أن لاتَشكُرَ النِّعمَةَ؛
فرومايگى اين است كه سپاسِ نعمت نگزارى.
------------------------------------------------------
اَلقَريبُ مَن قَرَّبَتهُ ، المَوَدَّةُ وإن بَعُدَ نَسَبُهُ ، والبَعيدُ مَن باعَدَتهُ المَوَدَّةُ وإن قَرُبَنَسَبُهُ؛
خويشاوند ، كسى است كه دوستى ، او را به آدمى نزديك ساخته ، گرچه
نژاد (و تبار) او دور باشد ؛ و بيگانه كسى است كه از ديدگاه دوستىدور است ، هر چند تبار (و نژاد) او نزديك باشد.
------------------------------------------------------
مَنِ اتَّكَلَ عَلى حُسنِ الاِختِيارِ مِنَ اللّهِ لَهُ لَم يَتَمَنَّ أنَّهُ في غَيرِ الحالِ الَّتِياختارَهَا اللّهُ لَهُ؛
هر كه بر نيكْگزينىِ خداوند پشتْگرم باشد ، آرزو نمىكند در وضعىجز آنكه خدا برايش اختيار فرموده ، قرار گيرد.
------------------------------------------------------
اَلخَيرُ الَّذي لاشَرَّ فيهِ : اَلشُّكرُ مَعَ النِّعمَةِ وَالصَّبرُ عَلَى النّازِلَةِ؛
خيرى كه هرگز شرّى در آن نيست ، شكر بر نعمت و صبر بر ناگوارىهاست.
------------------------------------------------------
اَلعارُ أهوَنُ مِنَ النّارِ؛
ننگ ، آسانتر از دوزخ است.
------------------------------------------------------
سُئِلَ عَنِ المُرُوَّةِ؟ فقالَ : شُحُّ الرَّجُلِ عَلى دينِهِ وإصلاحُهُ مالَهُ وقيامُهُ بِالحُقوقِ؛
او را از مردانگى پرسيدند [كه چيست] . فرمود : اينكه مرد دريغش آيد بر دين خود [كه چيزى از آن بكاهد] ، و اصلاح مال است [به نياميختن حرام و پرداختن زكات] و بر پا داشتن حقوق (و فرايض).
------------------------------------------------------
اَلتَّقوى بابُ كُلِّ تَوبَةٍ ورَأسُ كُلِّ حِكمَةٍ وشَرَفُ كُلِّ عَمَلٍ؛
تقوا ، باب هر توبه و سرآمد هر حكمت ، و [مايه] شرافت هر كارىاست .
------------------------------------------------------
إذا أضَرَّتِ النَّوافِلُ بِالفَريضَةِ فَارفَضوها؛
هرگاه مستحبّات به واجبات زيان رساند [و مانع انجام دادن فرايض شود] ، آنها را ترك كنيد.
------------------------------------------------------
مَن تَذَكَّرَ بُعدَ السَّفَرِ اعتَدَّ؛
هركه دورى راه سفر را به ياد آرد ، [با توشه گرفتن] آماده شود.
------------------------------------------------------
لايَغُشُّ العاقِلُ مَنِ استَنصَحَهُ؛
خردمند ، به كسى كه از او راهنمايى مشفقانه بخواهد ، خيانت نكند.
------------------------------------------------------
إذا لَقِىَ أحَدُكُم أخاهُ فَليُقَبِّل مَوضِعَ النُّورِ مِن جَبهَتِهِ؛
هرگاه يكى از شما با برادر خود ديدار كند ، بايد محلّ نورخيز پيشانى او را ببوسد.