لا تَأسَ عَلى مافاتَ ؛ 10153
بر آنچه از دست رفته است ، اندوه مخور .
------------------------------------------------------
لا تَطمَع فِيما لا تَستَحِقُّ ؛ 10157
بر آنچه شايستهاش نيستى ، طمع مدار .
------------------------------------------------------
لا تَثِقَنَّ بِعَهدِ مَن لا دينَ لَهُ ؛ 10163
به پيمان كسى كه دين ندارد ، اعتماد نكن .
------------------------------------------------------
لا تُحَدِّث بِما تَخافُ تَكذيبَهُ ؛ 10173
سخنى كه از تكذيبش مىترسى بر زبان مران .
------------------------------------------------------
لا تَعِد بِما تَعجِزُ عَنِ الوَفاءِ بِهِ ؛ 10177
به آنچه از وفاى به آن ناتوانى ، وعده مده .
------------------------------------------------------
لا تَعزِم عَلى مالَم تَستَبِنِ الرُّشدَ فيهِ ؛ 10183
بر كارى كه درستى آن بر تو معلوم نيست ، مصمّم نباش .
------------------------------------------------------
لا تُمسِك عَن إظهارِ الحَقِّ اِذا وَجَدتَ لَهُ أهلاً ؛ 10188
از آشكار كردن حق ، هنگامى كه براى آن اهلى يافتى ، خوددارى نكن .
------------------------------------------------------
لا تُمارِيَنَّ اللَّجُوجَ في مَحفِلٍ ؛ 10203
با لجوج در هيچ مجلسى جدل مكن .
------------------------------------------------------
لا تُعاتِبِ الجاهِلَ فَيَمقُتَكَ ، وَ عاتِبِ العاقِلَ يُحبِبكَ ؛ 10215
نادان را سرزنش مكن كه دشمنت مىشود ؛ عاقل را سرزنش كن تا دوستت بدارد .
------------------------------------------------------
لا تَستَصغِرَنَّ عَدُوّا وَ اِن ضَعُفَ ؛ 10216
هيچ دشمنى را كوچك مشمار ، هر چند ناتوان باشد .
------------------------------------------------------
لا تُلاحِ الدَّنِيَّ فَيَجتَرِىءَ عَلَيكَ ؛ 10221
با فرومايه نزاع مكن كه بر تو جرئت مىورزد .
------------------------------------------------------
لا تُؤيِسِ الضُّعَفاءَ مِن عَدلِكَ ؛ 10225
ضعيفان را از دادگرى خود ، نااميد مساز .
------------------------------------------------------
لا تَعمَل شَيئا مِنَ الخَيرِ رِياءً وَ لا تَترُكهُ حَياءً ؛ 10254
هيچ كار خيرى را از روى ريا انجام مده و از سَرِ شرم ، آن را وا مگذار .
------------------------------------------------------
لا تَثِق بِالصَّديقِ قَبلَ الخُبرَةِ ؛ 10257
پيش از آزمايش ، به دوست اعتماد مكن .
------------------------------------------------------
لا تَستَحىِ مِن إعطاءِ القَليلِ ؛ فَإنَّ الحِرمانَ أقَلُّ مِنهُ ؛ 10263
از بخشش اندك شرم مكن كه محروم كردن ، از آن كمتر است .
------------------------------------------------------
لا تَظلِمَنَّ مَن لا يَجِدُ ناصِرا إلاَّ اللّهَ ؛ 10284
ستم مكن به كسى كه جز خدا ياورى نمىيابد .
------------------------------------------------------
لا يَشغَلَنَّكَ عَنِ العَمَلِ لِلآخِرَةِ شُغلٌ ؛ فَإنَّ المُدَّةَ قَصيرَةٌ ؛ 10286
هيچ كارى تو را از كار براى آخرت باز ندارد كه وقت ، تنگ است .
------------------------------------------------------
لا تَفرِحَنَّ بِسَقطَةِ غَيرِكَ لا تَدري ما يُحدِثُ بِكَ الزَّمانُ ؛ 10290
از زمين خوردن كسى شاد مشو ، كه نمىدانى گردش روزگار براى تو چه در آستين دارد .
------------------------------------------------------
لا تَجعَل عِرضَكَ غَرَضا لِقَولِ كُلِّ قائِلِ ؛ 10304
آبروى خود را هدف تير گفتار هر گويندهاى نساز .
------------------------------------------------------
لا تَستَبِدَّ بِرَأيِكَ ، فَمَنِ استَبَدَّ بِرَأيِهِ هَلَكَ ؛ 10311
خودْ رأى مباش ، كه هر كس خودرأيى كند ، هلاك شود .
------------------------------------------------------
لا تُسِىءِ الخِطابَ فَيَسُوءَكَ نَكيرُ الجَوابِ ؛ 10324
با كسى به زشتى خطاب مكن ، كه زشتى پاسخ ، تو را ناخوشايند مىآيد .
------------------------------------------------------
لا تَستَبطِىء اِجابَةَ دُعائِكَ وَ قد سَدَدتَ طَريقَهُ بِالذُّنُوبِ ؛ 10329
اجابت دعايت را دير مپندار ، وقتى با گناه راه اجابت آن را فرو بستهاى .
------------------------------------------------------
لا تُدخِلَنَّ في مَشوَرَتِكَ بَخيلاً فَيَعدِلَ بِكَ عَنِ القصدِ ، وَ يَعِدَكَ الفَقرَ ؛ 10348
هيچ بخيلى را به مشورت خود درنياور ، كه تو را از ميانهروى بازمىگردانَد و از فقر مىترساند .
------------------------------------------------------
لا تُشرِكَنَّ في رَأيِكَ جَبانا يُضَعِّفُكَ عَنِ الأمرِ وَ يُعَظِّمُ عَلَيكَ ما لَيسَ بِعَظيمِ ؛10349
هيچ ترسويى را به مشورت مگير ، كه تو را از كار ناتوان مىكند و كارى را كه بزرگ نيست ، بر تو بزرگ مىنمايانَد .
------------------------------------------------------
لا تَستَشِرِ الكَذّابَ ؛ فَإنَّهُ كَالسَّرابِ يُقَرِّبُ عَلَيكَ البَعيدَ ، وَ يُبَعِّدُ عَلَيكَ القَريبَ ؛10351
با دروغگو مشورت مكن ، كه دروغگو سراب را مىماند : دور را در نظرت نزديك و نزديك را در نظرت دور مىنمايانَد .
------------------------------------------------------
لا تُشرِكَنَّ في مَشوَرَتِكَ حَريصا يُهَوِّنُ عَلَيكَ الشَّرَّ وَ يُزَيِّنُ لَكَ الشَّرَهَ ؛ 10353
با هيچ آزمندى مشورت مكن ، كه بدى را بر تو آسان مىنمايد و حرص و ولَع را در نظرت مىآرايد .
------------------------------------------------------
لا تُؤَخِّر إنالَةَ المُحتاجِ إلى غَدٍ ؛ فَإنَّكَ لا تَدري ما يَعرِضُ لَكَ وَ لَهُ في غَدٍ ؛10364
بخشش به نيازمند را به فردا مينداز ؛ چه ، نمىدانى فردا براى تو و او چه پيش خواهد آمد .
------------------------------------------------------
لا تَنقُضَنَّ سُنَّةً صالِحَةً عُمِلَ بِها وَاجتَمَعَتِ الأُلفَةُ لَها وَ صَلَحَتِ الرَّعِيَّةُ عَلَيها ؛10377
هيچ رسم پسنديدهاى را كه به آن عمل مىشود و رشته پيوند مردم و صلاح تودهها در آن است ، در هم نشكن .
------------------------------------------------------
لا تَصحَب مَن يَحفَظُ مَساوِيَكَ ، وَ يَنسى فَضائِلَكَ وَ مَعالِيَكَ ؛ 10419
با كسى كه بدىهاى تو را به خاطر مىسپارد و نيكىها و بزرگوارىهاى تو را فراموش مىكند ، دوستى مكن .
------------------------------------------------------
لا تَقُل مالا تَعلَمُ فَتُتَّهَمَ بِإِخبِارِكَ بِما تَعلَمُ ؛ 10426
آنچه را نمىدانى بر زبان مران تا در خبر دادن از آنچه مىدانى بر تو گمان بد نبرند .
------------------------------------------------------
لا فِطنَةَ مَعَ بِطنَةِ ؛ 10528
با شكمبارگى هوشمندى به بار نمىآيد .
------------------------------------------------------
لا جِهادَ كَجِهادِ النَّفسِ ؛ 10551
هيچ جهادى مانند جهاد با نفس نيست .
------------------------------------------------------
لا يَجتَمِعُ الباطِلُ وَ الحَقُّ ؛ 10584
حقّ و باطل با هم جمع نمىشوند .
------------------------------------------------------
لا لِباسَ أجمَلُ مِنَ السَّلامَةِ ؛ 10635
هيچ لباسى زيباتر از سلامت نيست .
------------------------------------------------------
لا دِينَ لِمُسَوِّفٍ بِتَوبَتِهِ ؛ 10660
دين ندارد آن كه در توبه كردن ، امروز و فردا مىكند .
------------------------------------------------------
لا عَيشَ لِمَن فارَقَ أحِبَّتَهُ ؛ 10661
كسى را كه از دوستانش جدا شده است ،آسايشى نيست .
------------------------------------------------------
لا يُدرَكُ العِلمُ بِراحَةِ الجِسمِ ؛ 10684
دانش با تنآسايى به دست نمىآيد .
------------------------------------------------------
لا يَشبَعُ المُؤمِنُ وَ أخُوهُ جائِعٌ ؛ 10691
مؤمن ، سير سر بر بالين نمىنهد در حالى كه برادرش گرسنه است .
------------------------------------------------------
لا يَستَغنِى العاقِلُ عَنِ المُشاوَرَةِ ؛ 10693
خردمند ، خود را از مشورتْ بىنياز نمىبيند .
------------------------------------------------------
لا خَيرَ في لَذَّةٍ لا تَبقى ؛ 10707
در لذّتى كه نمىپايد ، خيرى نيست .
------------------------------------------------------
لا عَيشَ أهنَأٌ مِنَ العافِيَةِ ؛ 10728
آسايشى گواراتر از عافيت نيست .
------------------------------------------------------
لا خَيرَ فيمَن يَهجُرُ أخاهُ مِن غَيرِ جُرمِ ؛ 10741
خيرى نيست در آن كه از دوستانش بىهيچ جرمى كناره مىگيرد .
------------------------------------------------------
لا تَكمُلُ المَكارِمُ إلاّ بِالعَفافِ وَ الإيثارِ ؛ 10745
كرامتهاى اخلاقى جز با پاكدامنى و از خودگذشتگى كامل نمىشوند .
------------------------------------------------------
لا عَدُوَّ أعدى عَلَى المَرءِ مِن نَفسِهِ ؛ 10760
آدمى را دشمنى دشمنتر از نفس نيست .
------------------------------------------------------
لا يُغتَبَطُ بِمَوَدَّةِ مَن لا دينَ لَهُ ؛ 10803
به دوستى فرد بى دين ، شادى نمىكنند .
------------------------------------------------------
لا يَرضَى الحَسُودُ عَمَّن يَحسُدُهُ إلاّ بِالمَوتِ أو بِزَوالِ النِّعمَةِ ؛ 10812
حسود ، جز به مرگ يا از بين رفتن نعمتِ كسى كه بر او حسد مىورزد ، خشنود نمىشود .
------------------------------------------------------
لا يَكُونُ الصَّديقُ صَديقا حَتَّى يَحفَظَ أخاهُ فى غَيبَتِهِ وَ نَكبَتِهِ وَ وَفاتِهِ ؛ 10821
دوست ، دوست نيست ، مگر آ ن كه در غياب دوستش و گرفتارى و مرگ او حقّ دوستى را بهجاى آورد .
------------------------------------------------------
لا طاعَةَ لِمَخلوقٍ في مَعصِيَةِ الخالِقِ ؛ 10839
هيچ مخلوقى با نافرمانى خالق ، فرمان برده نمىشود .
------------------------------------------------------
لا يَفوزُ بِالجَنَّةِ اِلاّ مَن حَسُنَت سَريرَتُهُ وَ خَلُصَت نِيَّتُهُ ؛ 10868
به بهشت دست نمىيابد ، مگر كسى كه باطنش نيكو و نيّتش خالص شود .
------------------------------------------------------
لا خَيرَ في قَومٍ لَيسُوا بِناصِحينَ وَ لا يُحِبُّونَ النّاصِحينَ ؛ 10884
قومى را كه خود خيرخواه نيستند و خيرخواهان را هم دوست ندارند ، خيرى نباشد .
------------------------------------------------------
لا خَيرَ في أخٍ لا يُوجِبُ لَكَ مِثلَ الَّذي يُوجِبُ لِنَفسِهِ ؛ 10891
خيرى نيست در دوست و) برادرى كه مانند آنچه را براى خود واجب مىداند ، براى تو واجب نداند .
------------------------------------------------------
لا نِعمَةَ أهنَأُ مِنَ الأمنِ ؛ 10911
هيچ نعمتى گواراتر از امنيّت نيست .
------------------------------------------------------
لا خَيرَ في قَلبٍ لا يَخشَعُ ، وَ عَينٍ لا تَدمَعُ ، وَ عِلمٍ لا يَنفَعُ ؛ 10913
دل بىخشوع ، چشم بىگريه و دانش بىسود را خيرى نباشد .
------------------------------------------------------
يُستَدَلُّ عَلى عَقلِ كُلِّ امرِءٍ بِما يَجرِي عَلى لِسانِهِ ؛ 10957
آنچه بر زبان آدمى رانده مىشود ، نشان انديشه اوست .
------------------------------------------------------
يُستَدَلُّ عَلى كَرَمِ الرَّجُلِ بِحُسنِ بِشرِهِ ، وَ بَذلِ بِرِّهِ ؛ 10963
خوشرويى و احسان مرد ، دليل كرامت اوست .
------------------------------------------------------
يَسيرُ الرِّياءِ شِركٌ ؛ 10976
ريا ، اندكش نيز شرك است .
------------------------------------------------------
يَسيرُ العَطاءِ خَيرٌ مِنَ التَّعَلُّلِ بِالاِعتِذارِ ؛ 10991
بخشش اندك ، از عذرخواهى بهانهجويانه بهتر است .
------------------------------------------------------
يَبلُغُ الصّادِقُ بِصِدقِهِ ما لا يَبلُغُهُ الكاذِبُ بِاحتِيالِهِ ؛ 11006
راستگو با راستىاش به چيزى مىرسد كه دروغگو با چارهجويى به آن نمىرسد .
------------------------------------------------------
يُمتَحَنُ الرَّجُلُ بِفِعلِهِ لا بِقَولِهِ ؛ 11026
مرد ، نه با گفتار ، كه با كردارش آزموده مىشود .
------------------------------------------------------
يَومُ المَظلومِ عَلَى الظّالِمِ أشَدُّ مِن يَومِ الظّالِمِ عَلَى المَظلومِ ؛ 11029
روز ستمديده بر ستمگر سختتر است تا روز ستمگر بر ستمديده .
------------------------------------------------------
يَكتَسِبُ الصّادِقُ بِصِدقِهِ ثَلاثًا : حُسنَ الثِّقَةِ بِهِ ، وَ المَحَبَّةَ لَهُ ، وَ المَهابَةَ عَنهُ ؛11038
راستگو"> با راستگويىاش سه چيز به دست مىآورد : به او نيك اعتماد كنند ، دوستىاش بر دلها نشيند ، و از وى انديشه كنند .