رَحِمَ اللّهُ امرَءً عَرَفَ قَدرَهُ وَ لَم يَتَعَدَّ طَورَهُ ؛ 5204
خداوند ، رحمت كند مردى را كه قدر خويش را بشناسد و از حدّ خود درنگذرد !
------------------------------------------------------
رَحِمَ اللّهُ امرءً أحيا حَقَّا وَ أماتَ باطِلاً وَ أدحَضَ الجَورَ وَ أقامَ العَدلَ ؛ 5217
خداوند ، رحمت كند مردى را كه حقّى را زنده كند و باطلى را بميرانَد و ستم را برچيند و عدل را به پا دارد !
------------------------------------------------------
رَأسُ الفَضائِلِ مِلكُ الغَضَبِ وَ اِماتَةُ الشَّهوَةِ ؛ 5237
سرآمدِ فضيلتها در دست داشتنِ زمام خشم و ميراندن خواهش نفس است .
------------------------------------------------------
رَأسُ الجَهلِ مُعاداةُ النّاسِ ؛ 5247
سرآغاز نادانى ، دشمنى با مردم است .
------------------------------------------------------
رَأسُ السِّياسَةِ استِعمالُ الرِّفقِ ؛ 5266
سرلوحه سياست ، به كار بردن مداراست .
------------------------------------------------------
رُبَّ مُتَوَدِّدٍ مُتَصَنِّعٍ ؛ 5277
بسا دوستى كه دوستنماست .
------------------------------------------------------
رُبَّ كَلِمَةٍ سَلَبَت نِعمَةً ؛ 5282
بسا سخنى كه نعمتى را برُبايد .
------------------------------------------------------
رُبَّ كَلامٍ جَوابُهُ السُّكُوتُ ؛ 5303
بسا سخنى كه پاسخش سكوت است .
------------------------------------------------------
رُبَّ واعِظِ غَيرُ مُرتَدِعٍ ؛ 5361
بسا واعظى كه خود [از گناه] باز نمىايستد .
------------------------------------------------------
رَغبَتُكَ فِى زاهِدٍ فيِكَ ذُلٌّ ؛ 5383
ميل تو به كسى كه از تو دورى مىكند ، خوارى است .
------------------------------------------------------
رَدعُ النَّفسِ عَن زَخارِفِ الدُّنيا ثَمَرَةُ العَقلِ ؛ 5399
باز داشتن نفس از آرايههاى دنيا ، ميوه خِرد است .
------------------------------------------------------
رَوِّ قَبلَ العَمَلِ تَنجُ مِنَ الزَّلَلِ ؛ 5401
پيش از عمل بينديش تا از لغزشها نجات يابى .
------------------------------------------------------
رَضِىَ بِالذُّلِ مَن كَشَفَ ضُرَّهُ لِغَيرِهِ ؛ 5414
به خوارى تن داده است آن كه پريشانى خويش را براى ديگرى آشكار كند .
------------------------------------------------------
رَأيُ الرَّجُلِ عَلى قَدرِ تَجرِبَتِهِ ؛ 5426
[درستىِ] رأى مرد به اندازه تجربه اوست .
------------------------------------------------------
رِضَا المَرءِ عَن نَفسِهِ بُرهانُ سَخافَةِ عَقلِهِ ؛ 5441
از خود راضى بودن آدمى ، دليل سَبُك عقلىِ اوست .
------------------------------------------------------
زَكاةُ الجَمالِ العَفافُ ؛ 5449
زكات زيبايى ، پاكدامنى است .
------------------------------------------------------
زِلَّةُ العالِمِ كَانكِسارِ السَّفينَةِ ، تَغرَقُ وَ تُغَرِّقُ مَعَها غَيرَها ؛ 5474
لغزش عالم ، مانند شكستن كشتى است : خود غرق مىشود و با خود ، ديگران را غرق مىكند .
------------------------------------------------------
زِيادَةُ الشُّحِّ تَشينُ الفُتُوَّةَ وَ تُفسِدُ الأُخُوَّةَ ؛ 5508
بسيارىِ بخل ، جوانمردى را زشت و برادرى را تباه مىكند .